.svg)
Kiedyś u klienta strzeliłem diagnozę z marszu: „grzyb!”. Zastosowaliśmy fungicyd i jak się pewnie domyślasz - zero poprawy. Dopiero kiedy uklęknąłem z nożem i podniosłem darń, zobaczyłem białe, pozwijane larwy (pętaki). Problemem nie był grzyb, tylko… korzenie zjedzone od spodu. Od tamtej pory najpierw przyglądam się uważnie trawnikowi, a dopiero potem stawiam diagnozę i proponuję leczenie. Objawy na trawniku bywają podobne przy wielu chorobach, szkodnikach i „abiotycznych” sprawach (mocz psa, susza, przypalenie nawozem), więc bez diagnozy łatwo przestrzelić.
„Żółta plama” to objaw, nie choroba. Może oznaczać wiele: miejscowe przesuszenie i stres cieplny, przypalenie nawozem lub moczem psa, chorobę grzybową, albo uszkodzenie korzeni przez pędraki. Dlatego punkt pierwszy to spacer diagnostyczny: patrzysz z góry (kształt, wielkość), ale i z dołu — podnosisz darń i oglądasz korzenie. Wbrew pozorom, choroba wcale nie jest najczęstszą przyczyną — równie często winne są zabiegi pielęgnacyjne i czynniki abiotyczne.
1) Mocz psa – okrągłe, słomkowe placki często z ciemniejszym, zielonym „pierścieniem” dookoła. To skutek zbyt wysokiego stężenia azotu i soli w jednym miejscu (nie pH!).
2) Przypalenie nawozem – podobny wzór jak po moczu, zwykle tam, gdzie „sypnęło się mocniej” lub nie podlało po aplikacji.
3) Susza i stres cieplny – trawa płowieje, zwłaszcza na wyniesieniach, przy krawężnikach i nad płytką glebą. Po podlaniu zieleń wraca, ale korzenie mogą być wypłacone.
4) Choroby grzybowe – np. Żółta plamistość (małe, słomkowe kółka 2–8 cm, rano czasem biały, pajęczynowaty nalot), placowe zamieranie trawy (większe, „pierścieniowe” plamy z „żabim okiem”). Charakterystyczne są żółknące, potem słomkowe liście z brązowymi marginesami przy żółtej plamistości. 5) Pędraki – darń odchodzi jak dywanik, pod spodem mało korzeni i białe, zgięte larwy w literę „C”. Szkody nasilają się w ciepłe, suche okresy, kiedy roślina ma mniejszą rezerwę wody.
Przeczytaj również jak dbać o trawnik w czasie suszy.
Najczęściej w naszym klimacie spotkasz:
Żółta plamistość (Sclerotinia homoeocarpa)– zaczyna się od maleńkich żółtych cętek na pojedynczych liściach; przechodzą w słomkowe, z czerwonobrunatnym marginesem. Placki 1–8 cm mogą się zlewać w większe łaty. Nalot grzybni bywa widoczny o poranku przy rosie. Lubi niski azot, wilgotne noce i krótkie koszenie. Placowe zamieranie trawy (Magnaporthe poae) – okrągłe, powiększające się pierścienie, brązowo-żółte obrzeża, często zdrowa zieleń w środku („żabie oko”). Najbardziej na atak narażone są trawy z rodzaju kostrzewa i wiechlina.
Tu wygrywa profilaktyka i diagnostyka. Zanim wpiszesz w Google „jak zlikwidować żółte plamy na trawniku”, zrób 10-minutowy przegląd techniczny:
Test „dywanu”: podważ scyzorykiem skraj plamy. Jeśli darń łatwo odchodzi i widać białe larwy - masz do czynienia z pędrakami. Działaj na szkodniki (najlepiej preparatami z nicieniami). Lupka na liściu: widzisz słomkowe blaszki z rdzawym marginesem i poranną pajęczynkę → żółta plamistość. Zacznij od korekty nawożenia, nawadniania i wysokości koszenia; środki grzybobójcze użyj w ostateczności. „Pierścień z żabim okiem”: to sprawka placowego zamierania traw – ogranicz podlewanie nocą, napowietrz glebę, popraw drenaż. Ciemny okrąg z wyschniętym, słomkowym środkiem w miejscach, gdzie bywa pupil to mocz psa. Możesz zmniejszyć uszkodzenia przez szybkie rozcieńczanie wodą, przeplatanie spacerów, regeneracja Posiewka.
Mocz psa: Rozcieńczaj od razu 2–4 l wody na miejsce, wytnij martwą darń, dosiej mieszanką z życicą, przykryj 0,5–1 cm kompostu, podlej. Dla zamaskowania różnicy koloru możesz użyć minimalnej dawki azotu wokoło, ale to nie oznacza, że cały trawnik potrzebuje nawozu.
Przypalenie nawozem: Obficie przepłucz (3× głębokie podlewanie w odstępach 24–48 h). Jeśli tkanka jest już martwa — regeneracja przez dosiewkę jak wyżej.
Susza/kompaktacja: Zmień schemat podlewania (rzadziej, głębiej), podnieś wysokość koszenia, wykonaj aerację.
Żółta plamistość / inne choroby: Najpierw prewencja: podnieś wysokość cięcia, usuń filc, podlewaj trawnik rano. W ciężkich, nawracających przypadkach – fungicyd wg etykiety, rotuj substancje czynne.
Pędraki: Potwierdź wykopem (10×10 cm). Jeśli przekraczasz próg szkodliwości (4 larwy na 1m2), rozważ środki biologiczne/chemiczne we właściwym terminie rozwojowym gatunku.
1) Skąd wiedzieć, że to nie niedobór żelaza? Chloroza z niedoboru Fe zwykle daje żółknięcie między nerwami (zielone żyłki), częściej na glebach zasadowych. Jeśli zaaplikujesz Fe i nie widzisz poprawy, szukaj innych przyczyn.
2) Czy podlewanie wieczorem to duży problem? Latem — tak, bo wydłużasz okres mokrych liści w nocy, a to sprzyja chorobom grzybowym. Lepiej podlewać rano. 3) Czy wyższe koszenie naprawdę pomaga? Tak. Więcej liścia = więcej fotosyntezy i głębsze korzenie, co zwiększa odporność na stres i choroby.
4) Mam jedną żółtą plamę. Czy od razu pryskać fungicydem? Nie. Najpierw identyfikacja (liść, korzeń, darń), potem decyzja. Często wystarczy poprawa nawożenia, koszenia i nawadniania.
